Narodowe Centrum Nauki
Biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego opublikowała zbiór zdigitalizowanych dokumentów historycznych "Kolekcja unii"( Unijos kolekciją). W kolekcji zostały zgromadzone dokumenty (rękopisy, listy, drukowane książki, plany, obrazy, ilustracje) do dziejów Cerkwi unickiej z zasobów Biblioteki ‘Uniwersytetu Wileńskiego. Wiele z tych dokumentów dotyczy dziejów zakonów bazylianów.
Link do 
Artykuł przedstawia zaangażowanie zakonu bazylianów prowincji litewskiej w rozwój nauk ścisłych i przyrodniczych na ziemiach polsko-litewskich w latach 1773–1839. Kasata zakonu jezuitów stworzyła bazylianom szansę na rozwinięcie działalności edukacyjnej. Bazylianie jako jedyne zgromadzenie zakonne odpowiedzieli na ofertę współpracy z Komisją Edukacji Narodowej. Wielu zakonników kształciło na uniwersytecie w Wilnie. Wybierali udział w wykładach z fizyki, matematyki, astronomii, historii naturalnej, mineralogii. Zdobytą wiedzę wykorzystywali w pracy dydaktycznej w szkołach, działalności naukowej oraz transferze wiedzy do społeczeństwa. Bazylia-nie angażując się w rozwój edukacji nauk ścisłych i przyrodniczych wytworzyli ścieżkę edukacyjną umożliwiającą rozwój intelektualny młodzieży z obszarów peryferyjnych oraz awans społeczny oparty na potencjale intelektualnym. Działalność zakonników przyczyniła się do rozwoju wileńskiego środowiska akademickiego i podniesienia poziomu oświaty.
Link do artykułu
Jedną z form aktywności zakonu litewskiej prowincji bazylianów w XVII i XVIII wieku było aktywność w miejscach kultu maryjnego. Zakonnicy podejmowali zabiegi mające na celu kontynuację szerzenia kultu maryjnego w ośrodkach cieszących się popularnością w czasach przed zawarciem unii brzeskiej, zarówno w miastach katedralnych (Wilno, Mińsk, Nowogródek) jak również w Żyrowicach. Zgromadzenie przyjmowało fundacje elitarnych rodów Wielkiego Księstwa Litewskiego, które w aktywności zakonników widziały szansę na wykreowanie miejsca kultu w fundowanych przez siebie monasterach. Dzięki zabiegom bazylianów i hierarchii unickiej dwa otaczane kultem wizerunki maryjne zostały ukoronowane koronami papieskimi. Bazylianie animowali życie religijne. Zainicjowali praktykę obchodów lat jubileuszowych oraz korzystali z nadawanych przez Stolicę Apostolską przywilejów odpustowych. W miejscach gromadzących licznie przybywających pątników tworzyli oprawę wizualną i muzyczną. Organizowali druk publikacji na temat czczonych wizerunków maryjnych. Miejsca kultu maryjnego kreowane przez bazylianów prowincji litewskiej przyczyniały się do wzmacniania wspólnoty Cerkwi unickiej i integracji zróżnicowanego społeczeństwa na północno-wschodnich obszarach państwa polsko-litewskiego.
Link do artykułu